Maarten Ducrot: Zet je antenne aan; het lichaam liegt nooit

Maarten werkt in zijn paardrijschool Centaur met principes uit de haptotherapie waar hij als jonge profwielrenner, ruim veertig jaar geleden, kennis mee maakte. Na zijn sportcarrière werkte hij als wielercommentator voor de NOS. Enkele jaren geleden stopte hij daarmee en stortte hij zich volledig op zijn passie voor paarden en coaching. ‘De slogan van mijn rijschool is: beter mens, beter paard. Ik gebruik hierbij de kern van de haptonomie; in de war raken hoort bij het leven. Je moet ermee dealen en doorheen navigeren.’

Het paard als metgezel

Hij ziet paarden niet als dieren die in dienst staan van hun berijder. ‘Jouw paard is jouw metgezel, behandel het met respect.’ Dat betekent dat een ruiter het paard moet uitnodigen om mee te doen. ‘Samen kun je dan dingen die in je eentje onmogelijk zijn, zowel voor jou als het paard.’ Hij waarschuwt dat het wel even wat tijd kost om daar te komen. ‘En een bit en strakke teugels waar de meeste ruiters mee rijden, zijn onnodig, want die schaden het vertrouwen. Een losgeknoopt touw is voldoende.’

Hij spreekt tegen het dier alsof hij tegen een mens spreekt

Hij demonstreert het met zijn lievelingspaard Pocholo; Potje voor intimi. Maarten benadert hem rustig. Hij spreekt tegen het dier alsof hij tegen een mens spreekt. Laat zijn metgezel weten dat hij met hem naar de wei achter zijn boerderij wil gaan. En ja hoor, Potje wandelt uit eigen beweging mee, ontspannen en op zijn dooie gemak. Zo soepel ging hun samenwerking niet altijd. ‘In het begin vroeg ik teveel van hem. Dat kwam voort uit de prestatiedrang die ik nog altijd niet volledig kan loslaten. Braaf als dit paard is, deed hij alles wat ik vroeg. Tot hij veel te mager was en het niet meer kon.’ Inmiddels kunnen ze met elkaar lezen en schrijven en helpt Maarten andere ruiters naar een betere relatie met hun paard. Ook zet hij paardencoaching in om leidinggevenden iets over zichzelf te leren.

Verbinding maken met een ander levend wezen

‘Aan de houding van een paard kun je zien of het ontspannen is of niet. Ruiters zeggen vaak dingen als: “kijk, mijn paard houdt het hoofd te hoog”. En dan proberen ze uit alle macht met behulp van teugels, bit en benen het paardenhoofd omlaag te sturen. Vaak luisteren paarden wel naar dit soort instructies, maar pas als je je ego aan de kant kunt zetten, kun je ze de ruimte geven om ontspannen te bewegen. Ruiters voelen dit verschil direct. “Wat een fijn paard, ik hoeft niets te doen”, is dan hun reactie.’

Volgens Maarten kun je met elk paard zo harmonieus samenwerken. ‘Paarden zijn wandelende antennes die met hun lichaam spreken. Ze vangen alles op en reageren direct. Wij mensen moeten dus ook onze antenne aanzetten om de signalen die zij uitzenden te kunnen begrijpen. Dat vergt studie. Ik praat hardop tegen Potje als bruggetje om via mijn lichaam in gesprek te komen. Als dat lukt krijg je die prachtige ervaring. ‘Dan maak je een echte verbinding met een ander levend wezen.’

Een blauw zeil

Paarden zijn dan ook prachtige spiegels. ‘Stel, jij werkt in een commerciële functie en je komt bij mij om iets over jezelf te leren. Je wilt bijvoorbeeld beter worden in verkopen. Ik geef jou de opdracht om een stukje te lopen met een paard. Halverwege jullie route ligt een blauw zeil.’ Tijdens zo’n opdracht ziet Maarten binnen een minuut waar het aan schort. ‘Het paard zal jou alleen volgen als jij contact hebt gemaakt en vervolgens weet waar je heen wilt … richting zeil!

Je zult proactief met iets moeten komen om over te brengen waar je naartoe wilt. Daar mag je best onzeker over zijn, maar toch zul je iets moeten vragen, zelfs als dat niet wordt begrepen. Een van mijn cursisten zei tijdens zo’n opdracht: “kijk eens, het paard vindt mij lief”. Ik zei: “nee, ze blijft om je heen hangen en laat zich aaien, omdat je met niets komt en dan hoeft zij dus niet mee te gaan.” Dus vroeg de paardencoach haar of zij mee zou lopen met iemand die bijna in haar kruipt en het haar smekend vraagt? Ze antwoordde ontkennend. En ook het paard kwam niet in beweging.’

Het zal snel verbeteren

Maarten laat haar zien dat het enige wat ze hoeft te doen, is op eigen benen blijven staan en laten zien waar zij, samen met hem, naartoe wil, en dan het paard ruimte te geven om in beweging te komen. ‘Dat gaat in het begin stuntelig, omdat ze elkaar nog niet goed begrijpen, maar het zal snel verbeteren. Paarden zijn haptonomie. Lukt het je niet om een connectie te maken met een paard dan zul je aan potentiële klanten ook een harde dobber hebben.’

Maarten Ducrot was in de jaren tachtig van de vorige eeuw professioneel wielrenner. Daarna werkte hij bijna twintig jaar als commentator bij de NOS.