Skip to main content
Informatief

Voelen is een elementaire emotie, het zit in onze natuur

Sinds eind jaren negentig is Bram Bakker actief in de geestelijke gezondheidszorg. Hij stopte als psychiater en is nu schrijver, trainer, theatermaker, coach en oprichter van de Balanskliniek. Principes uit de haptotherapie, zoals het voelen en aanraken, zet hij daarbij steeds vaker in.

  • Geschreven door Sara Terburg

    Journalist

Gepubliceerd op

29 oktober 2024

Deel dit artikel

Sinds hij ruim twee jaar geleden stopte als geregistreerd psychiater en zich losmaakte van de DSM, het internationale classificatiesysteem voor psychische stoornissen, werkt hij op zijn eigen manier. ‘Alle kennis en ervaring die ik heb, zet ik in.’ Hij past steeds vaker technieken en principes uit de haptotherapie toe. ‘Als psychiater zit je meestal op een stoel en is oogcontact het enige contact dat je met een cliënt hebt.’ Dat gaat hem steeds meer tegenstaan, dus ontwikkelt hij trajecten waarin bewegen centraal staat. ‘Het lichaam krijgt een steeds grotere plek in mijn werk bijvoorbeeld in de running therapy die ik ontwikkeld heb.’

Ted Troost en het Nederlands Elftal

Bram maakt in de jaren tachtig kennis met haptonomie. Hij is een enorme liefhebber van voetbal. In de aanloop naar het EK in 1988 (Nederland werd dat jaar kampioen) wordt er in de media veel gezegd en geschreven over haptonoom Ted Troost. ‘Wat hij met Marco van Basten deed, fascineerde mij enorm. Marco vertelde me ooit geen idee te hebben hoe het kwam, maar dat hij na een behandeling door Ted het gevoel had aan zijn vel opgetild te kunnen worden.’ Wat Bram zo boeiend vindt, is dat het gevoel centraal staat. Daarom koos hij ooit voor de psychiatrie, maar haptonoom Troost werkt heel anders met gevoel. ‘Ook voetballers als Ruud Gullit en Frank Rijkaard geven zich volledig aan over. Ze gaven hem hun vertrouwen. Dat vond ik zo mooi.’

Bram Bakker: een nieuwe aanpak in de GGZ

Bram Bakker, voormalig psychiater, heeft zijn carrière een nieuwe richting gegeven door zich te verdiepen in haptotherapie. Nadat hij ruim twee jaar geleden stopte als geregistreerd psychiater en afstand nam van de DSM, het classificatiesysteem voor psychische stoornissen, richt hij zich nu op het belang van voelen en lichamelijk contact in de therapie. In plaats van uitsluitend te focussen op gesprekken, integreert hij beweging en lichaamsbewustzijn in zijn werk, bijvoorbeeld via running therapy. Bakker ziet haptotherapie als een waardevolle aanvulling op de geestelijke gezondheidszorg, waarbij hij pleit voor meer variatie in therapievormen en minder nadruk op cognitieve methoden.

Bakker raakte in de jaren tachtig gefascineerd door haptonomie toen haptonoom Ted Troost met voetballers zoals Marco van Basten werkte. Dit inspireerde hem om zelf ook aan de slag te gaan met aanraking en lichaamsgericht werken, hoewel dit in de psychiatrie vaak een taboe is. Hij leerde van haptonoom Eric Elbers en overweegt zelfs een opleiding in haptotherapie te volgen. Voor Bakker is voelen een essentieel onderdeel van het leven, en hij gelooft dat het meer aandacht verdient in therapie. Zijn motto: “Er is geen bewijs dat denken goed voor je is, maar voelen zit in onze natuur.”

Ik durfde lang niet naar een masseur

Hij gaat ook zelf in coachingtrajecten met voelen en aanraken aan de slag. ‘Onder psychiaters is het aanraken van mensen als vloeken in de kerk.’ Hij leert veel van Eric Elbers, haptonoom in Houten en bestuurslid van Stichting Haptotherapie op de kaart. ‘Ik overweeg serieus om in ieder geval het eerste jaar van de haptotherapie-opleiding te gaan volgen.’ En dat terwijl hij zelf lange tijd een moeilijke verhouding had met aanraken en aangeraakt worden. ‘Ik druk me zacht uit als ik zeg dat ik als kind niet kapot geknuffeld ben. Het heeft me heel lang gekost om naar een masseur te durven gaan.’ De eerste massages kreeg hij van een sportmasseur. Later volgen ontspanningsmassages. ‘Ik leer mezelf steeds beter kennen, aanvaarden en accepteren voor wie en wat ik ben. Jonathan Livingston Seagull schreef: “Je onderwijst anderen het best wat je zelf het meest nodig hebt om te leren”. Daar herken ik mezelf in. Ontwikkeling is wat het leven de moeite waard maakt.’

Er is geen bewijs dat denken goed voor je is

Bram pleit voor meer variatie in therapievormen. ‘Voor veel mensen geldt dat ze beter kunnen starten met haptotherapie in plaats van met cognitieve gedragstherapie. Ik ben niet tegen cognitieve gedragstherapie, maar het succespercentage in de GGZ ligt dramatisch laag en dat komt volgens mij doordat er te weinig variatie in therapiesoorten aangeboden worden.’ Hij gunt het iedereen om minder in het hoofd te zitten. ‘Er is geen bewijs dat denken goed voor je is. En daar komt bij dat voelen in onze natuur zit, het is een elementaire emotie, dus hoe kan dat dan niet goed voor ons zijn?’

Fotografie Bram Bakker door Patrice Kunen

Lees meer over haptotherapie en haptonomie of zoek een haptotherapeut bij jou in de buurt.

Wist je dat er veel onderzoek is uitgevoerd op het gebied van haptonomie en haptotherapie ?

  • Fotografie Bram Bakker door Patrice Kunen
  • Wist je dat er veel onderzoek is uitgevoerd op het gebied van haptonomie en haptotherapie ?