Vier redactieleden van Haptonomisch Contact volgden in het najaar van 2021 de Masterclass van Ted Troost en Eric Elbers. Ted (85 jaar) heeft besloten nog 4 jaar door te werken. Hem voor het eerst aan de bank zien werken, maakt indruk. En dus besloten we met Ted en Eric in gesprek te gaan. Over het begin, zijn passie voor het vak en de aanpak van de Masterclass. We togen naar Houten met drie redactieleden, maar hadden best met de hele redactie aan tafel willen schuiven.
Wij kennen Ted alleen van verhalen, zijn boek Het lichaam liegt nooit en hetgeen we gedurende de drie dagen hebben meegemaakt tijdens de Masterclass. Ted ontmoeten voelt als ‘echte’ ontmoeting, een welgemeende hand of later, een omhelzing. We zijn onder de indruk van Ted zijn aanwezigheid, zijn rust en het vriendelijke gezicht waarin z’n ogen fonkelen als hij vertelt over zijn eigen geschiedenis en over de haptonomie van nu. Harry Trapt af: ‘Om het simpel te houden, hebben we maar twee vragen voor dit gesprek: “Hoe kijk jij terug op de ontwikkeling van de haptonomie en haptotherapie tot vandaag de dag?” en “Wie is Ted Troost?”‘ Dat met deze vragen de jarenlange samenwerking van Ted en Eric te sprake zal komen, is bijna vanzelfsprekend. De twee kunnen lezen en schrijven met elkaar. Dat blijkt tijdens het gesprek.
Ted stond aan de wieg van de ontwikkeling van de haptonomie in Nederland. Frans Veldman gaf lezingen en het was bij een van deze lezingen dat Ted hem ontmoette.
‘Op een dag, vermoedelijk in 1966, wees iemand met op een lezing van Frans Veldman. Voor mij toen nog een totaal onbekende man. Daar moet je bij zijn! Ik zat eerst boven en toet ik die man zag, was ik zo geïntigreerd, dat ik naar beneden ben gegaan en vooraan bij het podium ben gaan zitten.
Toen de zaal niet rustig wilde worden, zei Frans: “Ik respecteer dat u geen interesse heeft in mij. Ik hoop dat u respecteert dat ik nu wegga.” Hij liet de hele zaal zitten. Ik ben achter hem aan gelopen en vroeg of hij cursussen gaf. “Nee”, zei Frans. “Als u cursus gaat geven, dan meld ik mij bij deze aan.” “Dat is goed”, zei hij, “wat is je naam?” “Troost.” “Oké.”
Na twee jaar ben ik maar eens gaan bellen, ik weet het nog goed, het was op een vrijdag. Ik kreeg een dame aan de lijn en vertelde dat ik Frans Veldman had ontmoet in Rotterdam en dat ik op cursus wilde komen. “De cursus start maandag”, zei de vrouw, “maar u staat niet op de lijst.” Pas toen Veldman na lang aandringen aan de lijn kwam, zei hij: “Oh ja, dat is waar, Rotterdam twee jaar geleden. Ik zie je maandag.” En zo begon het voor mij.’
Waartoe werden de mensen toen opgeleid?
‘Tja, het heette toen al wel haptonomie. We hadden heel grote groepen. Later werden die cursussen in Overasselt gegeven. Uiteindelijk is daar de opleiding in Doorn uit ontstaan.’
Hoe was je contact met Frans?
‘In het begin vond hij mij maar een vreemde Rotterdammer, maar op den duur is hij van mij gaan houden, op zijn manier dan hè. Ik had een apart plekje en was enorm gepassioneerd door hetgeen hij deed. Er ontstond een aansluiting tussen mij en Frans. We reisden samen stad en land af voor lezingen. Tijdens de lessen ging hij vaak zelf op de tafel liggen, met een glas wijn, voor de groep. Tijdens de cursussen moest iedereen hem aanraken, als een soort toets. Met Anne-Jan van Minnen heb ik de eerste cursussen in Rotterdam opgezet. Frans had toen de opleiding aan mij verkocht. Zelf was hij naar Frankrijk vertrokken. Frans was erg zuinig op zijn gedachtengoed en zichzelf en schermde zijn territorium af. Ik was niet welkom. Dit was voor mij een pijnlijke breuk maar het heeft me er niet van kunnen weerhouden van hem te blijven houden.’
Hij deugt wel
Ted en Eric ontmoetten elkaar 20 jaar geleden. Eric had net z’n ‘stropdassen-baan’ als consultant bij Camgemini opgezegd, als Microsoft contact met hem opneemt. Ze vragen Eric of hij met een aantal managers de Zwitserse bergen in wil om de samenwerking in de groep te verbeteren. Hij moet dan wel samenwerken met een haptonoom. De reis zou een week later al plaatsvinden, dus hij moest op korte termijn kennismaken met Ted Troost, de haptonoom in kwestie. Hij had nog nooit van haptonomie gehoord, laat staan van Ted Troost. Eric vertelt: ‘Ik klop aan bij Ted met m’n CV onder m’n arm en word binnengelaten. “Kleed je maar uit”, zegt Ted “en leg je kleren maar op die stoel.” Ik ben totaal overrompeld en leg m’n jasje en dasje op de stoel bovenop m’n CV. Na een paar minuten is het klaar op de bank. Ted zegt terloops tegen een collega: “Hij weet niet veel, maar hij deugt wel.”
Daar begon onze samenwerking. Na 7 jaar ben ik gestart met de basisopleiding haptonomie in Doorn. Ik had de praktijk al van Ted geleerd en was benieuwd naar de theorie. Tot dan toe had ik alleen Ted als haptonomoom meegemaakt. Ik vond het geweldig om te ervaren dat zo veel mensen zich bezighielden moet voelen.’
Op de vraag hoe we hun relatie zouden kunnen benoemen is het even stil. Dan antwoordt Ted: ‘Tja, wat zijn we van elkaar? Het is houden van, dat weet ik zeker, maar hoe je dat dan noemt? Het is zo veel meer dan samenwerken. Toen wij elkaar tegenkwamen hebben we een soort verbinding ervaren en die koesteren we tot nu toe. Ted kijkt Eric liefdevol aan. Ik zie je nog binnenkomen met je pakkie aan. Die momenten koester ik. We hebben gekozen voor wat we nu doen.
Ik word er aan mijn haren bijgetrokken en ik trek aan zijn haar. Op die manier zoals ik in het begin heb gedaan met Frans. Als ik aan Frans denk, voel ik mezelf wel bevoorrecht. In de ontwikkeling die ik meegemaakt heb. Want ik hield van die man. Ik werd wel elke keer op mijn hoofd geslagen maar daar heb ik veel van geleerd.’
